پرسش: آياسپرده گذاري در بانک ها و مؤسسات مالی، براي گرفتن وام جايزاست؟

پاسخ: اگر مجموع قرارداد سپرده گذاری و گرفتن وام عرفاً موجب سود بردن سپرده گذار باشد و وی تحقق معامله دوم را شرط کرده باشد، از حیله های رباست و جایز نیست. در غیر این صورت اگر بانک را وکیل کند که طبق قرارداد شرعی وام پبردازد و مطمئن باشد بانک بر اساس آن عمل می کند، و خود وام گیرنده هم به قرارداد عمل کند، جایز است.

پرسش: آیا فروش امتیاز وام جایز است؟

پاسخ: خرید و فروش امتیاز و حق وام (نه خود وام) به دیگری، در صورتی که منع قانونی نداشته باشد، و اصل وام نیز مشروع باشد اشکالی ندارد.

پرسش: آیا حقوق و مزایای کارمندان بانک که متصدی معامله های ربوی هستند، اشکال دارد؟

پاسخ: اگر متصدی فعل حرامی همچون اخذ ربا و جریمه دیر کرد و ... شوند یا سبب قریب آن باشند، حقوقشان حرام است.

پرسش: خريدوفروش چك چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر چک صوری نبوده و صادر کننده آن دیگری باشد، خرید و فروش آن به صورت نقد جایز است.

پرسش: آیا فروش چک مدت دار به شخص ثالث به قیمت کمتر اشکال دارد؟

پاسخ: اگر چک صوری نباشد، خرید و فروش آن به صورت نقد، جایز است.

پرسش: گاهی در معاملات بازار مبلغی را تحت عنوان عرف چک علاوه بر مبلغ چک از خریدار دریافت می کنند بدین منظور که در صورت تأخیر از زمان سر رسید، مبلغی اضافی از صاحب چک دریافت می شود و یا اینکه بین فروش نقدی ونسیه تفاوت گذاشته می شود. آیا این کار موجب ربوی شدن معامله می شود؟

پاسخ: دریافت هرگونه وجهی بابت دیرکرد، حرام و خلاف شرع است اما مجرد تفاوت گذاشتن میان قیمت نقدی و نسیه در صورتی که در هنگام قرارداد یکی از این دو را مشخص نمایند، سبب ربوی شدن معامله نمی‌شود.

پرسش: یکی از فروشندگان کالا، هرگاه جنسی را به صورت نسیه و یا نقد و نسیه می‌فروشد ، چک سفید تاریخ‌دار از مشتری می‌گیرد و قیمت کالا را هنگام سررسید چک، به قیمت روز در چک وارد می‌کند. آیا این نوع معامله صحیح است؟

پاسخ: چنین معامله‌ای باطل است.

پرسش: آیا معامله لیزینگ جایز است؟

پاسخ: اگر شرایط کلی معامله از جمله مشخص بودن مقدار ثمن و خصوصیات کالا و زمان دقیق تحویل کالا و .. در هنگام معامله رعایت شود، اشکال ندارد.

پرسش: آیا شرط ضمان عامل در عقد مضاربه و شرط تدارک خسارت در صورت ضرر یا تلف سرمایه صحیح ولازم الوفاء است؟

پاسخ: شرط جبران سود و حفظ اصل سرمایه در قرارداد مضاربه، اشکالی ندارد. البته نباید مجموع شرایط سبب شود که عامل سود نبرد.

پرسش: اگر کسی مبلغی از یک نفر طلبکار باشد و بدهکار در پرداخت تاخیر کند، آیا طلبکار می‌تواند هنگام دریافت آن مبلغ، مقدار تورم و سقوط ارزش پول را مطالبه نماید؟ آیا موقع قرض دادن می‌توان ضمان کاهش ارزش پول را شرط کرد؟

پاسخ: بدهکار باید در کاهش فاحش ارزش پول با طلبکار مصالحه کند ولی اشتراط ضمان جائز نیست.

پرسش: معاملات بیت کوین (ارز دیجیتال) چه حکمی دارد؟

پاسخ: چنانچه استفاده از این‌گونه ارزها نوعاً مفسده اقتصادی داشته یا خلاف قانون باشد، خرید و فروش آن‌ اشکال دارد.

پرسش: خرید و فروش اسکناس نو به قیمت بالاتر از ارزش ریالی آن چه حکمی دارد؟

پاسخ: خرید و فروش نقدی آن اشکال ندارد.

پرسش: شخصی یک فقره چک به دیگری واگذار می‌کند و شرط می‌نماید که اگر وجه آن در سررسید معین پرداخت نگردد، باید مبلغی اضافه بر مبلغ چک نیز پرداخت کند. آیا این شرط مشروع است؟

پاسخ: شرط مذکور، ربوی و باطل است.