وزیر اقتصاد با اشاره به نحیف شدن پیوند نهادی میان سیاستگذاری و علم و پژوهش در سال های گذشته تاکید کرد: ثمره این غفلت آن بود که کشور در عرصه حکمرانی اداری خود در سال های پس از تحریم به شدت متمرکز بر مسائل کوتاه مدت و روزمره خود شد.
به گزارش شبکه اخبار اقتصاد و دارایی ایران (شادا)، سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در مراسم گرامیداشت علامه طباطبایی و در جمع اساتید و دانشجویان این دانشگاه با تاکید بر اینکه امروز بیش ازهر زمان دیگری نیازمند نقش آفرینی دانشگاه های علوم اجتماعی در ارتقاء کیفیت اداره کشور، سیاست گذاری هستیم، ادامه داد: با وجود ترویج مفاهیمی از قبیل دانشگاه های مساله محور تا دانشگاه های کمک کار سیاست گذاری و استفاده از تجاربی که در دانشگاه‌های مختلف اقصی نقاط جهان وجود دارد اما در این زمینه هنوز با کمبود هایی مواجهیم و با وضع مطلوب فاصله بسیار داریم.
وی اضافه کرد: در سال های اخیر و به ویژه در یکی دو دهه اخیر که خروجی های بیشتری از تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها داشته ایم، به واسطه اینکه تعداد زیادی از فارغ التحصیلان دانشگاهی وارد دستگاه ها و نهادهای اجرایی شدند و این ادراک اشتباه که این ورود به معنای پیوند عرصه اجرا با علم و پژوهش است، نوعی احساس استغناء در مدیران کشور ایجاد شد و بعضا با استناد به آمار به کمیت استفاده از فارغ التحصیلان دانشگاهی استناد می کردند و این از بزنگاه های انحراف در نظام سیاستگذاری در کشور است.
خاندوزی ادامه داد: حتما کیفیت نیروی انسانی در وزارتخانه ها و دستگاه‌ها در خروجی آنها بی تاثیر نیست اما ما را از ارتباط نهادی میان سیاست گذار و نهاد علم و پژوهش بی نیاز نمی کند.
وزیر اقتصاد با اشاره به نحیف شدن پیوند میان نظام اجرایی و اداری با دانشگاه در قالب پروژه های تحقیقاتی در سال های اخیر به دلیل تنگناهای بودجه ای و فقدان برنامه برای مسیرهای جایگزین، تاکید کرد: ثمره غفلت در این زمینه این بود که کشور در عرصه حکمرانی اداری خود در سال های پس از تحریم به شدت متمرکز بر مسائل کوتاه مدت و روزمره خود شد و حالا با همتی که در دولت جدید برای عبور سریعتر از مسیرهای عقب مانده وجود دارد، تلاش می شود تا به جای تمرکز بیش از اندازه در مسائل حال و آنی و درگیر شدن در مسائل و موانع کوتاه مدت و غفلت از مسیرهای بلند مدتی که چه بسا باید رویکردهای متفاوتی برای آن اتخاذ کرد، استفاده از دستاوردهای جدید دانشی در تسهیل امور بخش های مختلف اقتصادی و فرهنگی کشور دنبال شود.
خاندوزی شاه بیت این رویکرد را تلاش برای رهایی دانشگاه ها از بازی دانشی مقاله برای مقاله و اصلاح حس استغناء دستگاه های اجرایی از ارتباط نهادی با علم و پژوهش عنوان و تصریح کرد: برای این صورت مساله نیازمندیم تا راه های برون رفت متعدد و متکثری تعریف کنیم که مقدم بر همه زدودن حس استغنائی است که مدیران دستگاه ها و نهادهای اجرایی نسبت به نهاد علم دارند و تمرکز بر نیاز داشتن به ارتباط نهادی با علم پژوهش است.
وزیر اقتصاد نمونه این رویکرد را در وزارت متبوع خود، ارتباط با نهادهای علمی و دانشگاهی و فارغ التحصیلان دوره ارشد و دکتری، فراتر از قالب هایی مانند پروژه های تحقیقاتی مرسوم عنوان کرد و گفت: اولین مدرسه تابستانه وزارت امور اقتصادی و دارایی یکی از راه های کوتاه مدتی است که اتخاذ شده و در این اقدام قائل به این هستیم که خروجی دانشگاه ها باید به جایی برسد که ورودی و نیازهای سیاست گذاری کشور است.
وی با اشاره به گسل و حائلی که بین خروجی دانشگاه ها و ورودی سیاستگذاری های کشور وجود دارد، اضافه کرد: برای نمونه مسائل اداره اقتصاد کشور از جمله موضوعات سیاست گذاری بانکی، مالیاتی، گمرکی، بیمه ای و بودجه ای کشور کمتر در معرض توجه دانش آموختگان بوده و کمتر آمادگی مواجهه با آن را داشته اند و چه بسا به ابزار مواجهه با این مسائل هم مسلح هستند، اما نمی توانند آن را در قالب سندی که روی میز دستگاه اجرایی و حکمرانی قرار گیرد، ترجمه کنند؛ این سند ممکن است مساله شناسی ویژه باشد که علاج می طلبد و یا علاج و دارویی باشد برای مساله ای که پیش از این شناسایی شده است یا حاوی ارزیابی نسبت به سیاستی باشد که پیش از این اتخاذ شده و حالا نیازمند بازبینی است.
وی هدف مدرسه تابستانه وزارت اقتصاد را مواجهه نزدیکتر پژوهشگران دانشگاهی با مسائل اجرایی و حکمرانی برشمرد تا پژوهشگران پس از سپری کردن این دوره برای کارهای پژوهشی خود با آگاهی از نیازها و دغدغه های سیاستگذاران و همچنین شناخت از قیود و محدودیت ها اقدام کنند.
خاندوزی شناخت قیود و محدودیت ها را در سیاست گذاری و ارتباط نهادی میان این عرصه با علم و پژوهش مهم برشمرد و توضیح داد: بعضا ممکن است نقدی که به سیاستگذاران می شود به دلیل عدم آگاهی از این محدودیت ها باشد و چه بسا طراح و صاحب ایده با شناخت این محدودیت ها و قیدها تصمیمات متفاوتی در کوتاه مدت و میان مدت بگیرد که لزوما بهترین تصمیم نیست اما در ظرف مقدورات و ممکنات گریزی از آن به عنوان اتفاق اول نباشد.
وی لازمه شناخت این محدودیت ها و مقدورات را مواجهه نزدیک میان نهاد دانشگاه و سیاستگذار دانست و مدرسه تابستانه وزارت اقتصاد را نمونه ای از فضای گفت و گوی مستمر میان این دو نهاد برشمرد. خاندوزی ابراز امیدواری کرد که با این گفت و گوی مستمر و تسری آن به حوزه های دیگر، ارتباط نهادی برقرار شود و گسل یاد شده از میان برود تا نهاد پژوهشی با اطلاع از مقدورات و محدودیت ها بهترین راهکارها را برای مسائل کشور در حوزه های مختلف پیشنهاد دهند.
وی در پایان گفت: لازم است این ارتباط مستمر وجود داشته باشد تا نه فقط در مسائل کوتاه مدت و در دوره هایی که کشور دچار مساله و مشکل است بلکه در بلند مدت، دانشگاه نقش مرجعیت خود را در کیفیت سیاست گذاری کشور ایفا کند.