نظام های پرداخت

نظام پرداخت عبارت است از سازوکاری که می‌تواند وجه را از حسابی در یک بانک به حسابی در بانک دیگر منتقل نماید و از این رو نقش نظام پرداخت در اقتصاد همانند رگ‌هایی است که پول را به بنگاه‌های مختلف اقتصادی می‌رساند.اصطلاحات مرتبط با نظام پرداخت بانک‌ها عبارتند از:

  • شبا: شناسه حساب بانکی ایران
  • سحاب: سامانه حواله الکترونیکی بین بانکی
  • شتاب: شبکه تبادل الکترونیکی بین بانکی
  • ساتنا: سامانه تسویه ناخالص آنی
  • پایا: پروژه اتاق پایاپای الکترونیکی

شبا: شناسه حساب بانکی ایران (شبا –IBAN )

شبا شناسه‌ای متشکل از 26 کاراکتر (حرف وعدد) است که بر اساس استاندارد، یک شماره حساب خاص را در یک بانک در سطح بین‌الملل به صورت منحصر به فرد مشخص می‌کند. بنابراین برای هر حساب اعم از سپرده یا تسهیلات، یک شبای مخصوص در نظر گرفته شده است. این شناسه که در کنار شماره حساب‌های فعلی قرار می‌گیرد، به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین‌بانکی داخلی و بین‌المللی تمامی بانک‌های کشور تعریف و تبیین شده است.بنابراین سامانه‌های حواله الکترونیکی بین‌بانکی نظیر ساتنا و پایا بر اساس شبا فعالیت می‌کنند.شبا تمام اطلاعات یک شماره حساب معمولی را دارد. از این رو با دانستن شبا، بدون اینکه نگران سایر جزئیات حساب باشید، می‌توانید وجه را به آن منتقل نموده یا از طریق آن پول دریافت کنید.


نحوه دریافت ” شبا ” در بانک کشاورزی

  • از طریق مراجعه به شعبه
  • از طریق مراجعه به سایت بانک
  • از طریقSMSشماره حساب ( سپرده ای- تسهیلات #2 ) به شماره 30008989
  • از طریق همراه بانک


سحاب

سحاب سامانه‌اي است كه به مشتريان بانك امكان مي‌دهد با استفاده از كارت خود بتوانند به هر بانك ديگر عضو مركز «شتاب» حواله كنند. سحاب انتقال وجه كارتي با استفاده از امكانات مركز «شتاب» است. استفاده از سحاب هم در شعبه، هم در خودپردازها وهم در اينترنت‌بانك وجود دارد. براي استفاده از خدمات سحاب در شعبه، از دستگاه كارتخوان Pinpad و منوي تحويلداري استفاده مي‌شود. براي استفاده از خدمات «سحاب» در شعب، مشتري بايد فرم مخصوص انتقال وجه بين بانكي از طريق سامانه حواله الكترونيك بين بانكي (سحاب) را تكميل كند. در حال حاضر امكان انتقال وجه كارتي داخلي و شتابي در سامانه اينترنت‌بانك جديد وجود دارد.

شتاب

در طول سال هاي گذشته اكثريت قريب به اتفاق بانك هاي كشور خدمات كارت برداشت را براي مشتريان خود ارايه كرده اند. در راستاي توسعه اين كاربرد و بهبود درفرايند هاي خدمت رساني به مشتريان ، شبكه تبادل اطلاعات بين بانكي (شتاب) با هدف يكپارچه سازي و به هم پيوستن سامانه هاي كارت تمامي بانكهاي كشور تشكيل شد. در حال حاضر مركز ” شتاب ” به عنوان سوئيچ ملي كارت بانك در كشور ايفاي نقش نموده و تمام بانكهاي كشور در آن عضويت دارند.

ويژگي هاي سامانه‌هاي ملي نظام پرداخت

پـايـا سـاتنا شتاب
مبالغ خرد، تعداد انبوه ـ دوره اي مبالغ کلان ـ فوري مبالغ خرد ـ فوري
تسويه خالص مانده دوره اي تسويه ناخالص آني تسويه خالص مانده در پايان روز
ارسال دستور پرداخت ها بصورت فايل ارسال دستور پرداخت ها به صورت انفرادي ارسال دستور پرداخت ها به صورت انفرادي
حواله ـ برات (واريز و برداشت مستقيم) حواله ـ تسويه برداشت ـ حواله
حساب حساب كارت

پایا

پاياپاي الكترونيكي( پايا) خدمتي است كه زير ساخت اصلي مبادلات انبوه پولي بين بانكي به شمار آمده و جايگزين حواله‌ها وانتقالات وجوه بين بانكي را در كشور تشكيل مي‌دهد. بانك‌ها نيز مي‌توانند دستورپرداخت‌هاي (حواله‌هاي) مشتريان خودرا به صورت انفرادي يا انبوه دريافت و براي پاياپاي و كارسازي در بانك‌هاي مقصد به "پايا" ارسال كنند.شايان ذكر است آخرين وضعيت دستور پرداخت از طريق پست الكترونيكي (Email) و پيامك به مشتري اعلام مي‌شود.

ويژگي هاي سامانه‌هاي ملي نظام پرداخت

پـايـا سـاتنا شتاب
مبالغ خرد، تعداد انبوه ـ دوره اي مبالغ کلان ـ فوري مبالغ خرد ـ فوري
تسويه خالص مانده دوره اي تسويه ناخالص آني تسويه خالص مانده در پايان روز
ارسال دستور پرداخت ها بصورت فايل ارسال دستور پرداخت ها به صورت انفرادي ارسال دستور پرداخت ها به صورت انفرادي
حواله ـ برات (واريز و برداشت مستقيم) حواله ـ تسويه برداشت ـ حواله
حساب حساب كارت

ساتنا

ساتنا در واقع به معني سيستم تسويه ناخالص آني مي‌باشد كه برگرفته و اختصار از كلمات "Real Time Gross Settelment" مي‌باشد. ساتنا سيستم نگهدارنده حساب‌هاي تسويه بانك‌ها نزد بانك مركزي است و نقل و انتقال وجوه براي تسويه حساب بين بانك‌ها، توسط اين سيستم انجام مي‌شود. هر بانك، يك حساب اصلي نزد بانك مركزي دارد و از آن براي تسويه بين بانك‌ها استفاده مي‌شود. ساتنا سيستمي است كه به مشتريان يك بانك امكان مي‌دهد با مراجعه به شعب بانك خود، هر حواله‌اي را به حسابهای سپرده نزد بانک دیگر(به جز سپرده های بلندمدت )در هر بانكي به صورت «همانروز» انجام دهند. در واقع ساتنا جايگزين كاملي براي چك‌هاي رمزدار بين بانكي است كه به جاي ابزارهاي سنتي كاغذي از ارتباطات الكترونيك بين بانكي استفاده مي‌كند.

قالب دلخواه شما